Szanowni Państwo zwracamy Państwa uwagę, że w dniu 12 kwietnia 2017 r. opublikowane zostały dwie ustawy z dnia 23 marca 2017 r. zmieniające Kodeks karny oraz niektóre inne ustawy. Ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, opublikowano w Dz. U. poz. 768. Wejdzie ona w życie 27 kwietnia 2017 r. Ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego, opublikowano w Dz. U. poz. 773. Wejdzie ona w życie 13 lipca 2017 r.

Pierwsza z nich implementuje Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej. Ustawa nowelizuje w tym celu przepisy 22 ustaw, w tym, w wąskim zakresie, albowiem dotyczącym zabezpieczenia - Kodeks postępowania cywilnego.

W Kodeksie karnym pojawia się nowa konstrukcja tzw. "konfiskata rozszerzona", oparta na domniemaniach prawnych.

Druga z omawianych ustaw, poza zaostrzeniem kar przewidzianych dla sprawców określonych przestępstw, popełnionych na szkodę małoletnich oraz osób nieporadnych, przeciwko życiu i zdrowiu, jak też przeciwko wolności oraz opiece i rodzinie, wprowadza kwalifikowaną postać przestępstwa bezprawnego pozbawienia wolności (art. 189 § 2a k.k.) oraz kwalifikowaną postać przestępstwa znęcania się (art. 207 § 1a k.k.), przy czym jako okoliczność zaostrzającą odpowiedzialność sprawcy, w obu przypadkach, potraktowano popełnienie czynu zabronionego na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub jej stan psychiczny lub fizyczny.

Nowelizacja art. 240 k.k. poszerza katalog przestępstw, co do których będzie istniał tzw. obowiązek denuncjacji, którego niedopełnienie przez obywatela, skutkować może odpowiedzialnością karną. Poza dotychczasowym wyliczeniem, jako nowe w katalogu zawartym w art. 240 sankcjonowane będzie zatem niepowiadomienie o przestępstwie określonym w:

- art. 156 k.k. - spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
- art. 197 § 3 i 4 k.k. - kwalifikowane postacie przestępstwa zgwałcenia,
- art. 198 k.k. - wykorzystanie bezradności innej osoby w celu odbycia stosunku lub innej czynności seksualnej,
- art. 200 k.k. - odbycie stosunku lub innej czynności seksualnej z małoletnim poniżej lat 15.

Jednocześnie, w treści art. 240 dodany zostaje przepis § 2a, który wyłącza karalność niezawiadomienia o przestępstwie, osoby pokrzywdzonej tym przestępstwem.

Szczególnie istotny, z punktu widzenia sędziego rodzinnego, jest art. 2 tej ustawy, nowelizujący art. 11 § 3, art. 27 § 2, art. 87 § 3a oraz art. 91 § 2 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. W każdym z tych przepisów tożsamemu poszerzeniu ulega katalog przestępstw, których popełnienie przez nieletniego skutkuje:

- w art. 27 § 2 umieszczeniem w schronisku dla nieletnich,
- w art. 11 § 3 obligatoryjnym odwołaniem warunkowego zawieszenia umieszczenia w zakładzie poprawczym,
- w art. 87 § 3a obligatoryjnym odwołaniem warunkowego zwolnienia z zakładu poprawczego,
- w art. 91 § 2 w stosunku do wychowanka zakładu poprawczego przeniesieniem do zakładu poprawczego o wymożonym nadzorze lub o zastosowaniu środka o charakterze leczniczo-wychowawczym i umieszczeniu go w zakładzie leczniczym.

Katalogi te obecna ustawa poszerza o przestępstwa określone w:

- art. 189 k.k. - bezprawne pozbawienie człowieka wolności,
- art. 189a k.k. - handel ludźmi,
- art. 197 § 4 k.k. - zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem,
- art. 200 k.k. - odbycie stosunku lub innej czynności seksualnej z małoletnim poniżej lat 15,
- art. 202 § 3, 4, 4a 4b lub 4c k.k. - przestępstwa związane z pornografią z udziałem małoletniego,
- art. 204 § 3 k.k. - czerpanie korzyści majątkowej z prostytucji małoletnich.

Nowelizacja art. 25 § 1 Kodeksu postępowania karnego, stanowi konsekwencję zaostrzenia sankcji za czyn określony w art. 156 § 3 k.k. Ponieważ przestępstwo w nim wskazane będzie stanowić zbrodnię, właściwym rzeczowo w sprawach dotyczących jego popełnienia stanie się sąd okręgowy.

Ponadto w dniu 12 kwietnia 2017 r. w Dz. U. poz. 767 opublikowano ustawę z dnia 24 lutego 2017 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, która wejdzie w życie 27 kwietnia 2017 r.

Także i ta nowelizacja nie powinna ujść uwadze sędziów stosujących w praktyce tzw. ustawy medyczne. Przedmiotem nowelizacji jest zasadniczo zagadnienie stwierdzenia zgonu w kontekście przedmiotu regulacji tych ustaw.

Plik w załączeniu


   Pobierz plik:
- USTAWA z dnia 24 lutego 2017 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów
- USTAWA z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw
- USTAWA z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego