Dnia 19 kwietnia 2016 roku przedstawicielki Zarządu Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce Prezes Dorota Hildebrand-Mrowiec oraz Wiceprezeski Ewa Ważny i dr Magdalena Arczewska spotkały się w Ministerstwie Sprawiedliwości z Sekretarzem Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Patrykiem Jakim oraz Podsekretarzem Stanu Łukaszem Piebiakiem. W spotkaniu udział wzięli również Anna Andrzejewska, Pełnomocnik do spraw Konstytucyjnych Praw Rodziny, sędzia Jacek Ignaczewski, Dyrektor Departamentu Strategii i Funduszy Europejskich, sędzia Dariusz Cieślik, główny specjalista w Departamencie Wykonania Orzeczeń i Probacji, sędzia Beata Turek wizytator z Departamentu Sądów, Organizacji i Analiz Wymiaru Sprawiedliwości oraz sędzia Robert Kowalczuk, główny specjalista w Departamencie Legislacyjnym.



Delegacja Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce zwróciła uwagę na istotną rolę sędziów rodzinnych w wymiarze sprawiedliwości i konieczność zachowania pionu sądownictwa rodzinnego na poziomie rejonu i utworzenie na poziomie odwoławczym. Wskazano, iż sędziowie rodzinni z uwagi na specyfikę orzekanych spraw nieustannie pogłębiają swoją wiedzę prawniczą i psychologiczną, podejmując studia podyplomowe, uczestnicząc w szkoleniach i konferencjach tematycznych - tak aby podejmowane przez nich decyzje były najlepsze z punktu widzenia dobra dziecka.

Negatywnie oceniono wystąpienia i wypowiedzi polityków w środkach masowego przekazu dotyczące rzekomej praktyki umieszczania małoletnich dzieci w pieczy zastępczej wyłącznie z powodu ubóstwa, wskazując że akta spraw, w których tę okoliczność wykazano jako wyłączną przyczynę umieszczenie w pieczy zastępczej, powinny być zbadane.

Członkinie Zarządu Stowarzyszenia stwierdziły, że w wielu miejscowościach rodzice mają ograniczony dostęp do środków orzekanych przez sądy, np. pomocy asystentów rodziny, bezpłatnej terapii psychologicznej, zajęć typu szkoła dla rodziców itp. Podkreślono, że konieczna jest ściślejsza współpraca w tym aspekcie z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Obecni na spotkaniu stwierdzili, że warto stworzyć rejestr organizacji pozarządowych, które mogłyby objąć nadzorem nieletnich w trybie art. 6 pkt 6 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2014 r., poz. 382 z późn. zm.) dalej: u.p.n. Warto również wrócić do praktyki tworzenia przy sądach ośrodków kuratorskich, gdzie nieletni mogliby przebywać pod właściwą opieką, uzyskiwać pomoc w nauce i spożywać posiłki. Takie formy wsparcia mogłyby obejmować także małoletnich. Zebranie w ramach bazy informacji na temat działających lokalnie organizacji działających na rzecz dziecka i rodziny mogłoby także stanowić pomoc w zakresie poszukiwania oferty pomocy dla tych osób.

Przedstawicielki Stowarzyszenia uznały za zasadne popularyzację opracowanych przez Fundację Dzieci Niczyje i konsultowanych z sędziami rodzinnymi, standardów w zakresie wysłuchania małoletniego dziecka przez sędziego - celem ujednolicenia praktyki w całym kraju.



Szczególną uwagę członkinie Zarządu zwróciły na konieczność podjęcia działań legislacyjnych w następujących sferach prawa rodzinnego:

1. w zakresie postępowania o alimenty poprzez wprowadzenie tabel alimentacyjnych, uwzględniających wysokość otrzymywanych dochodów netto osoby zobowiązanej i wiek dziecka, co powinno odciążyć sądy i uprościć ten rodzaj spraw;
2. w zakresie umieszczania małoletnich w domach pomocy społecznej w sytuacji, gdy dzieci są pozbawione pieczy rodziców z jednoznacznym wskazaniem czy dzieci tam umieszczone, powinny być również objęte systemem pieczy zastępczej;
3. w zakresie powołania efektywnego centralnego systemu kierowania nieletnich do zakładów leczniczych (szczególnie nieletnich uzależnionych wobec oczekiwania na umieszczenie w szpitalu tego typu np. w Lubiążu, przez niemal rok), zgodnie bowiem z art. 82 § 1 u.p.n i § 1 i 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 roku w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w publicznych zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 79. poz. 692), sąd jest odpowiedzialny za kierowanie nieletnich do zakładu opieki zdrowotnej, natomiast zadania Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie w zakresie wskazania właściwego zakładu nie są wykonywane od 2006 r.
4. w zakresie trybu postępowania w przedmiocie wniosku o umieszczenie nieprzytomnego chorego w zakładzie opiekuńczo - leczniczym, gdyż w obecnym stanie prawnym przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo - leczniczych i pielęgnacyjno - opiekuńczych z dnia 25 czerwca 2012 r. (Dz. U. poz.731) uprawniają lekarza do wydania skierowania jedynie na wniosek i za zgodą świadczeniobiorcy, zaś § 6 tego rozporządzenia mówiący o wydaniu orzeczenia przez sąd opiekuńczy nie stanowi samodzielnej podstawy do wydania takiego orzeczenia gdy pacjent jest nieprzytomny i nie ma opiekuna prawnego
5. uwzględniania w danych statystycznych posiedzeń wykonawczych prowadzonych w sprawach rodzinnych.

Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce wyraża nadzieję, że trwające półtorej godziny spotkanie przyniesie oczekiwane efekty, na co zdaje się wskazywać fakt zlecenia przez Ministra Łukasza Piebiaka analizy omówionych zagadnień obecnym przedstawicielom poszczególnych departamentów.