Uchwała Zarządu Głównego Stowarzyszenia Sędziów Sądów Rodzinnych w Polsce - Warszawa, dnia 13 listopada 2001 w sprawie planowanej likwidacji Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich w Ministerstwie Sprawiedliwości

Zarząd Główny Stowarzyszenia Sędziów Sądów Rodzinnych w Polsce, na posiedzeniu w dniu 13 listopada 2001r., w Warszawie, podjął jednogłośnie uchwałę następującej treści:

"Stowarzyszenie Sędziów Sądów Rodzinnych w Polsce wyraża stanowczy sprzeciw wobec planowanej likwidacji Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich w Ministerstwie Sprawiedliwości, mającej polegać na włączeniu struktur organizacyjnych tego Departamentu do Departamentu Sądów i Notariatu.

Uważamy, że planowana reorganizacja byłaby absolutnie niecelowa, niekorzystna i nie wywołująca spodziewanych przez reformatorów rezultatów oszczędnościowych w Resorcie.


Podjęta Uchwala wyraża zgodne stanowisko wszystkich sędziów sądów rodzinnych Rzeczpospolitej Polskiej. 'Podobna reorganizacja została w przeszłości przeprowadzona, a jej skutek był negatywny. Dlatego w 1994r. ponownie utworzono w Ministerstwie Sprawiedliwości Departament Spraw Rodzinnych i Nieletnich, który doskonale sprawdza się jako komórka organizacyjna ogniskująca w polu swojego działania wszystkie aspekty sądownictwa rodzinnego i postępowania w sprawach nieletnich. Stowarzyszenie Sędziów Sądów Rodzinnych w Polsce stoi na stanowisku, że powrót do poprzednich rozwiązań byłby niewskazany.

Poza wspólnymi zadaniami z zakresu nadzoru realizowanymi przez Departament Sądów i Notariatu oraz Departament Spraw Rodzinnych i Nieletnich, szczególna specyfika pracy Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich wynika m. in. z:
- programowania pracy resocjalizacyjnej i dydaktycznej w zakładach dla nieletnich i szkołach funkcjonujących w tych jednostkach,
- koordynowania pracy okręgowych zespołów nadzoru pedagogicznego, prowadzenie doradztwa i instruktażu specjalistycznego dla wizytatorów i kierowników tych zespołów,
- zatwierdzania statutów zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich, szkół w tych zakładach, a także arkuszy organizacji pracy zakładów w każdym roku szkolnym, opiniowania i zatwierdzania planów pracy okręgowych zespołów nadzoru pedagogicznego oraz dokonywania bieżącej analizy protokołów wizytacji i lustracji zakładów dla nieletnich, współpracy z instytucjami państwowymi i pozarządowymi oraz organizacjami społecznymi w zakresie zwalczania demoralizacji dzieci i młodzieży, oraz w zakresie ochrony rodziny, opieki, wychowania i terapii i profilaktyki społecznej, programowania pracy rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych oraz współdziałania w tym zakresie z właściwymi resortami, instytucjami i organizacjami.

Dlatego za pozostawieniem w Ministerstwie Sprawiedliwości Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich w dotychczasowej kształcie organizacyjnym, przemawiają wskazane powyżej odmienne funkcje i metody działania stosowane wobec sądownictwa rodzinnego w odróżnieniu od pozostałych pionów, a także ścisłe powiązanie czynności nadzorczych nad administracyjną działalnością sądów z funkcjami nadzorczymi i kontrolnymi w stosunku do zakładów dla nieletnich, ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych i kuratorów rodzinnych. Powoduje to konieczność stosowania zupełnie innych, niż to ma miejsce w sądownictwie cywilnym czy karnym, metod nadzorczych.

Również niekorzystne tendencje wzrostu liczby nieletnich wchodzących w konflikt z prawem wskazują na konieczność bardziej intensywnego i profesjonalnego nadzoru nad działalnością tak sądownictwa rodzinnego jak i zakładów dla nieletnich.

Niekwestionowanym argumentem jest też okoliczność, iż wielopłaszczyznowe funkcje Ministra Sprawiedliwości odnoszące się do zakładów dla nieletnich, a także służb pomocniczych sądownictwa rodzinnego muszą być ściśle powiązane z merytoryczną oceną orzecznictwa i sprawnością postępowania zarówno rozpoznawczego jak i wykonawczego, co przemawia za pozostawieniem tych funkcji w ramach jednej komórki organizacyjnej. Z powyższych względów podjęcie uchwały uważamy za konieczne i jak najbardziej uzasadnione."